Η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Ρεθύμνου (ΔΚΒΡ) γιορτάζει φέτος τα 80 χρόνια της και κοιτάζει μπροστά με σχέδιο, συνέπεια και ανοιχτή αγκαλιά προς την τοπική κοινωνία.
Στη συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε στον χώρο της Βιβλιοθήκης, ο Πρόεδρος του Εφορευτικού Συμβουλίου, καθηγητής Πανεπιστημίου Κρήτης Κωνσταντίνος Σπανουδάκης, πλαισιωμένος από τον Αντιπρόεδρο Νίκο Δερεδάκη, το μέλος Αίμη Μιχελιδάκη και την υπάλληλο Σίσσυ Βαμβακά,
παρουσίασε έναν πλήρη απολογισμό, μαζί με το πλαίσιο δράσεων για την περίοδο 2025–2026.
Η ταυτότητα της Βιβλιοθήκης σήμερα
Η ΔΚΒΡ είναι η μοναδική δημόσια (όχι δημοτική) βιβλιοθήκη στην Κρήτη. Από το 2017 στεγάζεται στο σύγχρονο κτήριο-κόσμημα της οδού Στ. Μπίρη 6 στον Κουμπέ, διαθέτει περισσότερους από 200.000 τίτλους και εξυπηρετεί πάνω από 4.000 ενεργούς χρήστες. Καθοριστικός βραχίονας εξωστρέφειας είναι το βιβλιολεωφορείο, που μεταφέρει τη γνώση σε κοινότητες και οικισμούς μακριά από το κέντρο, κρατώντας ζωντανή την επαφή με το βιβλίο όπου κι αν βρίσκεται το κοινό της.
Απολογισμός: πράξεις που αφήνουν αποτύπωμα
Από τον Φεβρουάριο 2025, οπότε ανέλαβε το νέο Εφορευτικό Συμβούλιο, το πρόγραμμα της ΔΚΒΡ γνώρισε έντονη κινητικότητα.
Ξεχώρισαν οι εκδηλώσεις τιμής προς τον επί 34 έτη Πρόεδρο του Εφορευτικού Συμβουλίου Μιχάλη Τρούλη (Σπίτι του Πολιτισμού, 27 Μαΐου 2025) και προς τον μεγαλύτερο δωρητή της Βιβλιοθήκης, τον αείμνηστο Γεώργιο Εκκεκάκη (χώρος Βιβλιοθήκης, 23 Ιουλίου 2025).
Στο πλαίσιο αυτό, παρουσιάστηκε και το τελευταίο έργο του, «Ρεθεμνιώτες που πέρασαν αφήνοντας ίχνη», που ήδη καταγράφει θερμή ανταπόκριση.
Το θερινό πρόγραμμα σε συνεργασία με την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος αγκάλιασε πάνω από 300 παιδιά, ενώ το «Βιβλίο στο κατώφλι» και η Κινητή Μονάδα σε σύμπραξη με τον Δήμο Μυλοποτάμου και τοπικούς πολιτιστικούς συλλόγους έφεραν οργανωμένα τη Βιβλιοθήκη στους ανθρώπους της υπαίθρου.
Παράλληλα, η ΔΚΒΡ συμμετείχε ενεργά στους εορτασμούς των 100 χρόνων του Δημοτικού Κήπου Ρεθύμνου, με έκθεση βιβλίων και αρχειακού υλικού στην είσοδο της Βιβλιοθήκης και στρογγυλή τράπεζα που φωτίζει τη μνήμη και την εξέλιξη του εμβληματικού χώρου.
Πέντε θεσμικές πρωτοβουλίες που ανοίγουν τον ορίζοντα
Η νέα χρονιά έρχεται με πέντε άξονες που δίνουν συνέχεια και βάθος στην εξωστρέφεια:
«Σαν να ’ταν χθες…»: συμμετοχικές εκδηλώσεις τοπικής ιστορίας και πολιτισμού, αφιερωμένες στα 80 χρόνια της Βιβλιοθήκης, με διαλέξεις, παρουσιάσεις και βιωματικές δράσεις.
Λέσχες Φιλαναγνωσίας: μηνιαίες συναντήσεις για ενήλικες τόσο στη Βιβλιοθήκη όσο και σε ΚΑΠΗ της πόλης, με ευρεία θεματολογία (σύγχρονη λογοτεχνία, ποίηση, αρχαιότητα, αστυνομικό, επιστημονική φαντασία, θέατρο) και ένταξη στο Πανελλήνιο Δίκτυο Λεσχών Ανάγνωσης.
Λέσχη Δημιουργικής Γραφής: σε συνεργασία με τον Σύνδεσμο Φιλολόγων Ρεθύμνου, εργαστήριο καθοδηγούμενης γραφής που ενώνει ανάγνωση και δημιουργική έκφραση.
Ψηφιακή εξωστρέφεια: ενίσχυση παρουσίας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ώστε οι 4.000+ χρήστες να αποκτούν ενεργό ρόλο και φωνή στον σχεδιασμό δράσεων.
«Μουσικό Ταξίδι»: ο πολιτιστικός βραχίονας της Βιβλιοθήκης, που θα φιλοξενεί καλλιτεχνικές εκδηλώσεις και οργανωμένες επισκέψεις σε πολιτιστικούς χώρους, όπως το Πολιτιστικό Συνεδριακό Κέντρο Ηρακλείου, με στόχο —όπου είναι εφικτό— δωρεάν μεταφορά και μειωμένη είσοδο για τους συμμετέχοντες.
Συνεργασίες που πολλαπλασιάζουν την αξία
Ολοκληρώνεται το Σύμφωνο Συνεργασίας με τη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κρήτης, με αιχμές το ψηφιακό αποθετήριο «Ανέμη» (ενότητα Ραδάμανθυς), την Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου και κοινές πρωτοβουλίες γύρω από τη γνώση και τον πολιτισμό.
Πρόκειται για μια σύμπραξη που αναμένεται να δώσει νέες δυνατότητες πρόσβασης και τεκμηρίωσης σε ερευνητές, φοιτητές και φίλους του βιβλίου.
Χρηματοδοτήσεις, έργα υποδομής και νέος πολυχώρος
Για το 2025 έχει εξασφαλιστεί έκτακτη χρηματοδότηση 105.000 €, ενώ ο τακτικός προϋπολογισμός του 2026 ενισχύεται από 41.000 € σε 75.000 €.
Τα κονδύλια κατευθύνονται σε εκτεταμένες συντηρήσεις του κτηρίου (δέκα χρόνια μετά την έναρξη λειτουργίας του), στη συντήρηση του βιβλιολεωφορείου (25ετής λειτουργία) και στην έκδοση απαραίτητων πιστοποιητικών για την εύρυθμη και νόμιμη λειτουργία. Προχωρά επίσης η διαρρύθμιση της αίθουσας πίσω από τα γκισέ, ώστε στις αρχές του 2026 να εγκαινιαστεί δεύτερος πολυχώρος εκδηλώσεων — μαζί με την παραδοσιακή κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας.
Ιδιαίτερη βαρύτητα έχει η εγκατάσταση φωτοβολταϊκού συστήματος στο δώμα του κτηρίου, με χρηματοδότηση 37.200 € από την Περιφέρεια Κρήτης και τη στήριξη της Αντιπεριφερειάρχη Μαρίας Λιονή και του Περιφερειάρχη Σταύρου Αρναουτάκη. Το έργο θα μειώσει το ενεργειακό αποτύπωμα και το λειτουργικό κόστος. Σημαντικό επίσης ότι αποκαταστάθηκε η λειτουργία του κλιματισμού, μετά από διετή αδράνεια.
Η συναυλία-ορόσημο: Ross Daly στο Ωδείο
Στον εορτασμό των 80 χρόνων εντάσσεται η συναυλία του Ross Daly στο Ωδείο Ρεθύμνου, την Τετάρτη 3 Δεκεμβρίου 2025, με ελεύθερη είσοδο και συνδιοργάνωση με τον Δήμο Ρεθύμνης. Μια βραδιά που ενώνει την παράδοση με τον σύγχρονο πολιτισμό και επιβεβαιώνει ότι η Βιβλιοθήκη δεν είναι μόνο αποθετήριο γνώσης αλλά και ζωντανός οργανισμός τέχνης.
Άνθρωποι πίσω από το έργο
Η Αίμη Μιχελιδάκη επισήμανε την έμφαση που δίνεται στη δημόσια εικόνα και την ψηφιακή επικοινωνία της Βιβλιοθήκης, με την πολύτιμη συνδρομή της Σίσσυς Βαμβακά και τη συνεργασία του δημοσιογράφου και Προέδρου της Ι.Λ.Ε.Ρ., Μανούσου Κλάδου.
Τιμήθηκε το έργο της προηγούμενης διοίκησης και ειδικά του πρώην Προέδρου Μιχάλη Τρούλη. Ο κ. Σπανουδάκης ευχαρίστησε τους εθελοντές και τους εμψυχωτές των παιδικών προγραμμάτων (κ. Κορκού, κ. Λαμπαθάκη), τους μηχανικούς Κ. Σφακιανάκη και Γ. Κανελλάκη, τον Μητροπολίτη Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου για τη διάθεση εθελοντών,
τη Motor Oil του Ομίλου Βαρδινογιάννη για την παροχή πετρελαίου κίνησης και θέρμανσης, καθώς και την Αναπληρώτρια Διευθύντρια Μαριάννα Ρουκουνάκη, τους υπαλλήλους και τα μέλη του Εφορευτικού Συμβουλίου.
Ανοικτή πρόσκληση συμμετοχής
Η Βιβλιοθήκη καλεί το κοινό να δηλώσει ενδιαφέρον για τις Λέσχες Ανάγνωσης και το Εργαστήριο Δημιουργικής Γραφής. Υπεύθυνες επικοινωνίας είναι οι κ. Εμμανουέλα Μαστοράκη (τηλ. 6980 609 539) για τις Λέσχες Ανάγνωσης και η κ. Ελένη Μαργαρίτη (τηλ. 6973 334 797) για τη Δημιουργική Γραφή.
Οι πρώτες συναντήσεις των ενδιαφερομένων με τους διδάσκοντες θα γίνουν Τετάρτη 24 Σεπτεμβρίου, ώρα 18:30, στη Βιβλιοθήκη. Παράλληλα, ενισχύεται η καθημερινή επικοινωνία με το κοινό μέσω της επίσημης σελίδας της ΔΚΒΡ στο Facebook, που λειτουργεί ως κοινός τόπος ανταλλαγής απόψεων, προτάσεων και ενημέρωσης.
Όλες οι δράσεις της Βιβλιοθήκης προσφέρονται δωρεάν, χάρη σε μια ομάδα εθελοντριών/εθελοντών που εργάζεται με επαγγελματισμό.
Όσοι και όσες επιθυμούν να συμμετάσχουν μπορούν να συμπληρώσουν τη φόρμα εκδήλωσης ενδιαφέροντος στον παρακάτω σύνδεσμο : https://forms.gle/Nqo7FNJrjm8ia1op7
Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να συμπληρώσουν τη φόρμα συμμετοχής που βρίσκεται στον παρακάτω σύνδεσμο : https://forms.gle/iARdLDy3B5Q83Dku8
Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων “Σαν να ’ταν χθες”
Τετάρτη 24 Σεπτεμβρίου 2025: «Αναμνήσεις από τον Δημοτικό Κήπο Ρεθύμνου». Στρογγυλό τραπέζι, συντονίζει η δημοσιογράφος Εύα Λαδιά. Συμμετέχουν Γιώργος Αρχοντάκης (συντ. δάσκαλος), Δημήτρης Καλαϊτζιδάκης (λειτουργικός Διευθυντής Grecotel), Όλγα Πλαΐτη (συντ. δημοτική υπάλληλος), Γιάννης Παπιομύτογλου (πρώην Διευθυντής ΔΚΒΡ).
Δευτέρα 1 Οκτωβρίου 2025: Ιστορικός περίπατος στην περιοχή Αγίου Νικολάου με κατάληξη στη ΔΚΒΡ και προβολή διαφανειών. Συντονιστής–εμψυχωτής: Χάρης Στρατιδάκης, μέλος Εφ. Συμβουλίου ΔΚΒΡ.
Παρασκευή 24 Οκτωβρίου 2025: «Ρεθεμνιώτες ανταποκριτές στο Αλβανικό Μέτωπο». Εισηγητής: Μάνος Τσάκωνας, Αντιδήμαρχος Πολιτισμού Δ. Ρεθύμνης.
Πέμπτη 18 Δεκεμβρίου 2025: «Ιστορία της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης Ρεθύμνου». Εισηγητής: Χάρης Στρατιδάκης, μέλος Εφ. Συμβουλίου ΔΚΒΡ.
Τρίτη 17 Φεβρουαρίου 2026: «Ιστορία του ρεθεμνιώτικου καρναβαλιού». Εισηγήτριες: Εύα Λαδιά (δημοσιογράφος), Αίμη Μιχελιδάκη (αν. μέλος Εφ. Συμβουλίου ΔΚΒΡ).
Πέμπτη 19 Μαρτίου 2026: «Η Επανάσταση του 1821 στην Κρήτη». Εισηγητής: Νίκος Δερεδάκης, Αντιπρόεδρος ΔΚΒΡ. Παράλληλα, βιωματική παρουσίαση οπλισμού της εποχής από τον συλλέκτη Ευτύχη Τζιρτζιλάκη.
Πέμπτη 14 Μαΐου 2026: «Η Μάχη της Κρήτης στο Ρέθυμνο». Εισηγητής: Δημήτρης Σκαρτσιλάκης, συλλέκτης της Μάχης της Κρήτης.
Ένα αισιόδοξο κλείσιμο με υπόσχεση συνέχειας
Με ξεκάθαρο όραμα, νέες συμμαχίες και ουσιαστικές υποδομές, η ΔΚΒΡ δεν γιορτάζει απλώς μια επέτειο· επανασυστήνεται ως χώρος ανοιχτός, συμμετοχικός και δημιουργικός. Όταν η ιστορία συναντά την αφήγηση και τη μνήμη, γεννιέται πολιτισμός — και στο Ρέθυμνο αυτό συμβαίνει καθημερινά μέσα στη Βιβλιοθήκη του.
