Αποκλειστική συνέντευξη στο BEST ενόψει των δύο εμφανίσεων σε Ρέθυμνο και Ηράκλειο. Η ιστορία, η παράδοση, ο Γεράσιμος, η μουσική και οι συνεργασίες…
Τι σημαίνει για σένα το όνομα Γεράσιμος Σταματογιαννάκης;
Ο Γεράσιμος ήτανε καλλιτέχνης και στο επάγγελμα του, αλλά και στο σπίτι του, στη ζωή του, στους φίλους του. Εκτός από πατέρας μου που τον αγαπώ και τον σέβομαι, γιατί ήτανε ένας τρυφερός πατέρας που ασχολούταν πολύ με τα παιδιά του, ο Γεράσιμος άφησε το αποτύπωμα του στην Κρητική Μουσική μας κληρονομιά και αυτό το λέει η ιστορία και ο κόσμος. Εγώ μόνο υπερηφάνεια αισθάνομαι αλλά και μεγάλη ευθύνη.
Ήταν δύσκολη η συμβίωση στη ζωή και στη μουσική με τον πατέρα σας;
Και δύσκολη και ευχάριστη θα έλεγα, γιατί ο πατέρας μου είχε κάποιες ωραίες αντιθέσεις ως άνθρωπος χωρίς να είναι των άκρων. Και ενώ ήταν απαιτητικός και επίμονος, από την άλλη σταμάταγε να ακούσει την γνώμη του άλλου και τη μέτραγε αν έβλεπε ότι ήταν ορθή. Μοιραστήκαμε το ίδιο πάλκο για χρόνια, ώρες μέσα σε στούντιο, ήταν στιγμές που ήρθαμε σε ρήξη αλλά πάντα μέσα σε φυσιολογικά πλαίσια. Μίλαγε η εξάντληση και η κούραση όταν έτυχε να πούμε δυο λόγια παραπάνω. Επίσης, είχε ένα κομμάτι πολύ αισιόδοξο και με χιούμορ που έσωνε πάντα τις καταστάσεις όταν πηγαίνανε να ξεφύγουν και δεν του άρεσαν οι φασαρίες.
Πότε θυμάστε να πιάνετε πρώτη φορά το λαούτο; Ήταν απ την αρχή η επιλογή σας κι όχι η λύρα ή κάποιο άλλο παραδοσιακό όργανο της Κρήτης;
Το λαούτο εξ αρχής ήταν αυτό που με άγγιξε. Ήμουν μικρός γύρω στα 6 όταν ζήταγα επίμονα το δικό μου λαούτο αλλά ο πατέρας μου ήθελε να ασχοληθούμε με το σχολείο μας. Μάταια όμως, γιατί και το λαούτο ήρθε νωρίς και όλες οι προσπάθειες που έκαναν οι γονείς μου με σπουδές κ.λ.π, δεν απέφεραν καρπούς.
Η πορεία σας 30 χρόνια τώρα δείχνουν άνθρωπο με μουσική οντότητα. Πότε καταλάβατε πως ο χώρος της μουσικής ήταν μονόδρομος;
Από τότε που άκουγα τον πατέρα μου να παίζει, από τότε που στο σπίτι μας μπαινόβγαιναν όλοι οι μεγάλοι καλλιτέχνες της Κρήτης και εγώ τους άκουγα με δέος, από τότε που η μόνη μου ασχολία ήταν να ακούω μόνο μουσική, ελληνική και ξένη, γιατί αυτή μόνο επιδρούσε παράξενα μέσα μου και αισθανόμουν πλήρης. Ναι ήταν μονόδρομος.
Ξεκινάτε ένα νέο δίσκο. Μιλήστε μας για τη διαδρομή των κομματιών μέχρι την κυκλοφορία τους. Τη μουσική, τους στίχους.
Πάντα είχα δικό μου στούντιο. Είναι ο προσωπικός μου ιερός χώρος. Σχεδόν όλες οι μουσικές μου έχουν γραφτεί εκεί. Δεν γράφω σε παρέες, στο μπάνιο, μέσα στο αμάξι κ.λ.π. Όταν αισθάνομαι την ανάγκη να γράψω απομονώνομαι. Και ένας ωραίος στίχος να έχει έρθει στα χέρια μου πάλι μέσα στο στούντιο θα προσπαθήσω να τον ντύσω με μουσική. Οι μουσικές βγαίνουν αβίαστα όταν έχω λόγο να γράψω. Όταν πάω κατι να πιέσω, δεν προχωρά ποτέ. Έχω σταματήσει να το κάνω.
Τώρα, έχω δυσκολευτεί πάρα πολύ όταν έχω έτοιμη τη μουσική και δεν έχω τον στίχο. Είμαι πολύ απαιτητικός. Είναι ένα πάντρεμα που με δυσκολεύει αλλά και που γνωρίζω τι ακριβώς ψάχνω. Αν δεν το βρω δεν συμβιβάζομαι με κάτι άλλο. Όσο για την κυκλοφορία των κομματιών εμπιστεύομαι πάντα τις εταιρείες που τα δίνω και τα αναλαμβάνουν. Είναι κάτι που δεν το γνωρίζω καλά, αλλά πιστεύω ειδικά στις μέρες μας, πως χρειάζεται βοήθεια όλο αυτό το εγχείρημα από ειδικούς.
Ακούγοντας τα τραγούδια σας γίνεται κατανοητό ότι οι επιρροές σας από την παράδοση και συγκεκριμένα από τη κρητική λαϊκή παράδοση, είναι εμφανείς. Τι δύναμη ασκεί πάνω σας η κρητική «κουλτούρα»;
Δεν ασκεί απλά κάποια δύναμη πάνω μου, ΕΙΝΑΙ η δύναμη μου. Είναι βαθιά καταγεγραμμένη στο DNA μου. Έχω ακούσει πολλά είδη μουσικής, αλλά η Κρήτη είναι η μία. Είναι η μουσική του τόπου μου, των συναναστροφών μου, το βίωμα μου. Είναι ο Γεράσιμος, ο Κλάδος, ο Σκορδαλός, ο Μανιάς, ο Κακλής, ο Μουντάκης, οι Μαρκογιάννηδες. Είναι και όλοι αυτοί που σίγουρα έχω ξεχάσει.
Αν προσπαθήσεις να κάνεις την κρητική μουσική πιο ποπ, το αποτέλεσμα θα είναι αστείο. Θέλει συνεπώς πολύ προσοχή, αλλά θέλει και δημιουργικότητα για κάτι διαφορετικό. Εσείς σε τι μονοπάτια βαδίζετε;
Εγώ έχω κόκκινη γραμμή φίλε Στέλιο. Για όλα τα παραπάνω που έζησα και παρέλαβα. Η μουσική όμως δεν έχει σύνορα και ο καθένας είναι ελεύθερος να εκφράζετε όπως του αρέσει. Ακούω γύρω μου και ωραία και άσχημα παντρέματα με τον ήχο μας. Όλα όμως είναι θέμα αισθητικής. Η δική μου αισθητική μπορεί να μην ταιριάζει με τι δική σου και αυτό πάλι είναι σεβαστό.
Μέσα σε αυτή την σπουδαία διαδρομή που είχατε στο χώρο της κρητικής μουσικής, ποιες είναι οι συνεργασίες που απολαύσατε περισσότερο;
Τα απόλαυσα όλα. Έκανα μακρόχρονες συνεργασίες στο πάλκο με σχεδόν όλους τους Μεγάλους Καλλιτέχνες της Κρήτης και πλούσια προσωπική δισκογραφία με τους ίδιους αλλά και με νεότερους άξιους συνεχιστές. Αισθάνομαι τυχερός και ευλογημένος.
Τι θα δούμε ακούσουμε τις δύο βραδιές που έρχονται σε Ρέθυμνο και Ηράκλειο τον Νοέμβριο;
Είναι μία παράσταση «εφ’ όλης της ύλης» με τα σημαντικότερα τραγούδια από τη δισκογραφία μου
όπως επίσης και από τη μακρόχρονη συνεργασία-σταθμός στην πορεία μου, με τους Δασκάλους Γεράσιμο Σταματογιαννάκη και Λεωνίδα Κλάδο. Θα χαρώ να σας δω τη Δευτέρα 6 Νοεμβρίου στο Ρέθυμνο, στο Ωδείο Ρεθύμνου (Παλιά Πόλη) Και την Τετάρτη 8 Νοεμβρίου στο Ηράκλειο, Στο Νυν Και Αεί.
Μιλήστε μας για τη συνεργασία σας με τον Μάνο Πυροβολάκη στην παράσταση αυτή.
Ο Μάνος είναι ένα εξαίρετος μουσικός με γνώσεις και σπουδές που κατέχει πολύ καλά την Κρητική Μουσική. Στις παραστάσεις που ξεκινάω έχει την μουσική επιμέλεια σε αρκετά από τα τραγούδια που θα ακουστούν. Ήθελα να δώσω μια πιο φρέσκια και σύγχρονη ενορχηστρωτική ματιά και Μάνος είναι ο κατάλληλος γιατί γνωριζόμαστε καλά και ξέρει τι μου αρέσει και τι όχι. Τον ευχαριστώ κι από εδώ για την άψογη συνεργασία μας.
Μπορείτε να μας πείτε πως βλέπετε την επόμενη γενιά κρητικών μουσικών;
Θα πω εδώ κάτι που το έχω ξαναπεί: Εμπνέομαι από τους παλιούς. Θαυμάζω τη γενιά μου και πιστεύω και έχω τα θάρρητα μου στους νέους. Κλείνοντας θα ήθελα να σε ευχαριστήσω σύνομε φίλε Στέλιο Κουνδουράκη και σένα και τους αναγνώστες σου και το BEST για την ωραία μας κουβέντα και για όλη την προσπάθεια που κάνεις και την βοήθεια που προσφέρεις σε μας τους μουσικούς και σε όλα τα καλλιτεχνικά δρώμενα του τόπου μας. ✔
