Η γλωσσική ανάπτυξη δεν ξεκινά από τη μέρα που το παιδί λέει την πρώτη του λέξη. Ξεκινάει από τη μέρα που γεννιέται. Σε όλη τη διάρκεια των πρώτων μηνών τα μωρά ακούνε και μαθαίνουν αδιάκοπα. Υπάρχουν λοιπόν δεξιότητες που είναι το θεμέλιο για την ανάπτυξη της ομιλίας και του λόγου. Αν ένα παιδί δεν τις αναπτύξει σωστά και στην ηλικία που πρέπει, είναι πιθανό να έχει δυσκολία στην ομιλία και το λόγο, αλλά και στο να κατακτήσει τα αναπτυξιακά ορόσημα που ακολουθούν τα παιδιά της ηλικίας του.
Κάποιες από τις δεξιότητες που θα πρέπει να έχει κατακτήσει ένα παιδί πριν μιλήσεις είναι οι εξής
- Να αντιδρά στους ήχους του περιβάλλοντος
Ένα μωρό θα πρέπει να γυρίζει σε ένα δυνατό θόρυβο, να στρέφει το κεφάλι του προς τη πηγή του ήχου. Όπως επίσης να αντιδρά στην ανθρώπινη φωνή, ανάλογα με τον τρόπο που του μιλάει κάποιος, με το πώς χρωματίζει τη φωνή του, το μωρό μπορεί να αλλάζει μορφασμούς. Επίσης λίγο αργότερα θα πρέπει να ανταποκρίνεται και να γυρίζει στο όνομά του.
- Εύρος προσοχής
Καθώς μεγαλώνει το παιδί θέλουμε να αυξάνεται η ικανότητα του να εστιάζει σε ένα ερέθισμα ή ένα γεγονός. Από το να παρατηρεί μια κατάσταση που συμβαίνει γύρω του, μέχρι και το χρόνο που αφιερώνει για να παίξει με τα παιχνίδια του λίγο αργότερα.
- Κοινή προσοχή
Σε αυτή τη δεξιότητα θέλουμε να μοιράζεται τη προσοχή του με μας, να εστιάζουμε μαζί με το παιδί σε ένα κοινό ερέθισμα ή δραστηριότητα. Όπως όταν παίζουμε μαζί ένα παιχνίδι και το παιδί μας κοιτά, περιμένει να του δώσουμε το παιχνίδι, μας το δίνει πίσω κτλ.
- Να κατανοεί/ακολουθεί απλές εντολές
Στο σημείο αυτό θέλουμε το παιδί καθώς μεγαλώνει, να μπορεί να κατανοήσει και να εκτελέσει μια απλή εντολή που θα του δώσουμε, όπως δώσε μου το νερό, φέρε τα παπούτσια σου κτλ.
- Να μιμείται
Θέλουμε να βλέπουμε ότι το παιδί μιμείται και αναπαράγει χειρονομίες που μπορεί να κάνουμε, όπως να χαιρετάει, να παίζει παλαμάκια κτλ. Να μιμείται χειρονομίες καθώς παίζουμε με τα χέρια μας ‘’κουκου-τσα’’ και άλλα τέτοιου είδους παιχνίδια.
- Να αλληλεπιδρά με τους άλλους
Σε αυτή τη δεξιότητα είναι σημαντικό ένα παιδί που δε μιλάει ακόμα να έρχεται κοντά μας και να μας δείχνει την πρόθεσή του για επικοινωνία, με το να μας τραβά προς μια κατεύθυνση, να μας δείχνει κάτι, να μας φέρνει ένα παιχνίδι κτλ. Με τον ίδιο τρόπο θέλουμε να μας επικοινωνεί και τις ανάγκες του, όπως να μας δείχνει το ποτηράκι του για νερό, να απλώνει το χέρι του για να του δώσουμε κάτι που θέλει κτλ.
- Εναλλαγή σειράς
Το παιδί μαθαίνει να εναλλάσσει τη σειρά του σε μια αλληλεπίδραση προτού μιλήσει. Αυτό μπορεί να γίνει αρχικά μέσα από το παιχνίδι καθώς περιμένει τη σειρά του, όπως θα κάνει αργότερα στη λεκτική επικοινωνία και στο διάλογο.
Είναι λοιπόν σημαντικό να ενισχύσουμε αυτές τις δεξιότητες για να βοηθήσουμε την ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας και να παρατηρήσουμε αν το παιδί μας αποκλίνει σε μεγάλο βαθμό, για να ζητήσουμε τη συμβουλή κάποιου ειδικού. ✔
