Η ΑΝΝΑ ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΟΥ στο Who is Who και την Κατερίνα Γαγανέλη.
Παρά το πλούσιο βιογραφικό της πάμε να τη γνωρίσουμε καλύτερα, αυτή τη φορά με την ιδιότητα του Εκδότη.
Κυρία Αθανασιάδου καλώς ορίσατε στο περιοδικό μας και στο Who is Who. Ταγμένη στα παιδιά όπως προκύπτει μέσα από την επιλογή των σπουδών σας αλλά και όσα αναφέρει το βιογραφικό σας. Αν μιλούσα με τα «παιδιά σας», τους μαθητές σας εννοώ, τι θα μου λέγανε για εσάς;
Καλώς σας βρήκα! Χαίρομαι πολύ για τη συνομιλία μας αυτή και ελπίζω να απαντήσω όσο πιο ικανοποιητικά γίνεται. Λοιπόν, αν ρωτούσατε τους μαθητές μου για μένα πιθανότατα να σας απαντούσαν… αυτά που λένε και σε μένα: ότι το μάθημα είναι πολύ διασκεδαστικό, ότι περνάμε καλά μαζί κι ότι μαθαίνουμε χωρίς άγχος και πίεση. Αυτά τα λένε φυσικά τα μεγάλα παιδιά με τα οποία συνεργάζομαι (μαθητές και μαθήτριες Β΄ και Γ΄ Λυκείου). Τα μικρότερα παιδιά του Γυμνασίου ευτυχώς ή δυστυχώς με φοβούνται λίγο -χαχαχα- τουλάχιστον μέχρι να φτάσουν κι αυτά στο Λύκειο και να καταλάβουν ότι γίνομαι χαλί να με πατήσουν.
Δε θέλω να είναι εύκολη η κουβέντα μας. Θέλω να σας κάνω ερωτήσεις για να απαντηθούν απορίες πολλών αναγνωστών μας που έχουν επιδοθεί στον αγώνα της συγγραφής. Πώς οδηγηθήκατε στην απόφαση να γίνετε εκδότης και ποια ήταν η κινητήριος δύναμη πίσω από αυτή;
Όλα ξεκίνησαν όταν άρχισα να συντονίζω τις ομάδες δημιουργικής γραφής στη Σχολή Harmony&Creativity. Γνώρισα πάρα πολλούς και πολύ ταλαντούχους ανθρώπους που έψαχναν και δεν έβρισκαν εκδοτική στέγη. Τότε αποφάσισα να φτιάξω εγώ ένα τέτοιο σπίτι. Αλλά με τους σωστούς όρους και με γερά θεμέλια. Ο εκδοτικός οίκος the book project δεν κάνει συνεκδόσεις, δεν ζητάει ούτε ευρώ από τους συγγραφείς, ακολουθεί τον παραδοσιακό τρόπο έκδοσης κατά τον οποίο για όλα (έκδοση, εικονογράφηση, επιμέλεια, διανομή, διαφήμιση, εκδηλώσεις κτλ) πληρώνει ο εκδοτικός και ο συγγραφέας παίρνει τα συγγραφικά του δικαιώματα του και δωρεάν αντίτυπα. Και όσο περνάει ο καιρός και μαθαίνω όλο και καλύτερα όσα συμβαίνουν στον εκδοτικό χώρο-γιατί φυσικά αρχικά ήμουν μικρή και αθώα-τόσο σιγουρεύομαι ότι έχω πάρει την σωστή απόφαση. Η σταδιακή αποδοχή μας από κοινό και επαγγελματίες και η δημιουργία μιας εκδοτικής οικογένειας που στοχεύει στην παραγωγή όμορφων και ποιοτικών έργων, είναι μερικά από τα βασικά κίνητρα για να συνεχίσω αυτή την επίπονη προσπάθεια.
Με μια γρήγορη αναζήτηση στην ιστοσελίδα του «THE BOOK PROJECT» καταλαβαίνει κανείς ότι ως εκδοτικός καλύπτετε κάποιους βασικούς τομείς.
Εμείς και η Γη
Τα μικρά τετράδια
Εξερευνώ τα συναισθήματα
Γιατί αποφασίσατε να εστιάσετε σε αυτούς;
Αυτές είναι κάποιες από τις θεματικές ενότητες στις οποίες έχουμε κατηγοριοποιήσει τα πρώτα μας βιβλία, με στόχο φυσικά να τις εμπλουτίζουμε συνεχώς. Η σειρά «εμείς και η γη» αφορά σε θέματα οικολογικά με την ευρεία έννοια, αφορά στη σχέση του ανθρώπου με τη φύση και τη ζωή. Η σειρά «μικρά τετράδια» και «μεγάλα τετράδια» δεν έχει θεματικούς περιορισμούς, αλλά αντιπροσωπεύει βιβλία στα οποία τα παιδιά μπορούν να γράψουν μέσα, να ζωγραφίσουν, να αντλήσουν δραστηριότητες και γενικά να αλληλοεπιδράσουν. Είναι κυρίως βιβλία γνώσεων. Η σειρά «Εξερευνώ τα συναισθήματα» περιλαμβάνει μικρές εικονογραφημένες ιστορίες που καλλιεργούν κυρίως τη συναισθηματική νοημοσύνη. Φυσικά έχουμε κι άλλες κατηγορίες και άλλους τίτλους… Προσπαθούμε να ταξινομούμε κάπως τα βιβλία που δημιουργούμε ώστε να διευκολύνεται και ο εν δυνάμει αναγνώστης μας. Όλες αυτές οι θεματικές θεωρώ ότι είναι απαραίτητες στη σύγχρονη εκδοτική παραγωγή βιβλίων για παιδιά.
Ποια είναι η διαδικασία που ακολουθείτε για να επιλέξετε τα έργα που θα εκδώσετε;
Πρώτα από με αφορμή αυτή την ερώτηση θέλω και δημόσια να ζητήσω συγγνώμη από όλους αυτούς τους ανθρώπους που μου στέλνουν τα έργα τους και καθυστερώ πολύ να τους απαντήσω. Δεν γίνεται ποτέ σκόπιμα. Η καθυστέρηση οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι ως νέος και πολύ μικρός εκδοτικός που είμαστε, αναγκαστικά η όλη διαδικασία αξιολόγησης και επιλογής των έργων γίνεται μόνο από εμένα. Και αν κάποιος ξέρει τα απίστευτα ωράρια εργασίας μου καταλαβαίνει γιατί καθυστερώ τόσο να απαντήσω…
Ως προς τη διαδικασία τώρα… Διαβάζω πολύ προσεκτικά κάθε έργο που μου στέλνουν και απαντώ με συγκεκριμένες σημειώσεις και σχόλια. Είναι το μικρόβιο του εκπαιδευτικού που δεν φεύγει με τίποτα από μέσα μου. Δεν μπορώ απλά να απαντήσω με μια τυπική πρόταση απόρριψης ή αποδοχής. Επίσης πολλοί στέλνουν έργα με σοβαρές αδυναμίες και θεωρώ ότι ίσως τους βοηθήσω λίγο γράφοντάς τους αναλυτικά τη γνώμη μου.
Όταν κάποιο έργο είναι πρωτότυπο και αγγίζει θέματα που θεωρώ ότι αξίζει να προβληθούν, όταν κάποιο έργο έχει τέτοια λογοτεχνική δύναμη που κρίνω ότι θα αγγίξει αυτόν που θα το διαβάσει, προχωράμε σε συζήτηση με τον δημιουργό και αν συμφωνήσουμε στα κυριότερα σημεία προχωράμε και στην έκδοση.
E-book και Audiobook. Πώς κρίνετε την εξέλιξη της εκδοτικής αγοράς στην εποχή των ηλεκτρονικών μέσων επικοινωνίας. Προσωπικά ρομαντική παιδιόθεν προτιμώ τον παραδοσιακό τρόπο ανάγνωσης. Εσείς νιώθετε την ανάγκη να προσαρμοστείτε σε αυτή την εξέλιξη;
Κι εγώ ακόμη ως αναγνώστρια δεν μπορώ να αποχωριστώ το χαρτί και τη μυρωδιά του. Ηλεκτρονικά διαβάζω μόνο εφημερίδες και περιοδικά. Το αστυνομικό μυθιστόρημα που θα μου κρατήσει συντροφιά στις διακοπές μου θέλω να το δω και λίγο βρεγμένο από την αρμύρα της θάλασσας, να το διαβάσω και στην παραλία χωρίς να νοιάζομαι αν αντανακλά στην οθόνη το φως και δεν βλέπω ή αν θα έχω φορτίσει επαρκώς τη συσκευή.
Ωστόσο οι εξελίξεις προχωρούν. Τα audiobooks είναι απαραίτητα σε ανθρώπους με προβλήματα όρασης και πολύ χρήσιμα για τα παιδιά, γιατί πλάθουν με τον δικό τους τρόπο τις εικόνες όταν ακούνε μια ιστορία. Μου θυμίζει την περίπτωση της κασέτας ή του δίσκου με παραμύθια που ακούγαμε εμείς στη δεκαετία του 1980 και πραγματικά περνάγαμε ολόκληρα καλοκαίρια ακούγοντας ιστορίας και πλάθοντας στο μυαλό μας άπειρες εικόνες. Επίσης τα e-books είναι πολύ χρήσιμα σε διάφορες περιπτώσεις. Ως εκπαιδευτικός τα έχω χρησιμοποιήσει πολύ και με έχει βοηθήσει πολύ αυτού του είδους η τεχνολογία. Νομίζω ότι θα κερδίσουν σταδιακά κι άλλο έδαφος. Ως εκδότης δεν μπορώ ακόμη να υποστηρίξω αυτές τις μορφές βιβλίων.
Πώς συνεργάζεστε με τους συγγραφείς και τους εικονογράφους για την παραγωγή ενός βιβλίου; Είναι πάντα εύκολη αυτή η συνεργασία;
Θα ξεκινήσω από τη δεύτερη ερώτηση: Όχι, δεν είναι πάντα εύκολη. Αλλά όταν υπάρχει κοινός προσανατολισμός και καλή θέληση τελικά όλα βρίσκουν τον δρόμο τους.
Η συνεργασία με τους συγγραφείς και τους εικονογράφους απαιτεί κυρίως σαφή επικοινωνία, καλό προγραμματισμό και ειλικρινή στάση. Σέβομαι απόλυτα τους επαγγελματίες με τους οποίους συνεργάζομαι και προσπαθώ να μαθαίνω από αυτούς. Ο ρόλος τους εκδότη είναι συχνά ρόλος «ενορχηστρωτή». Πρέπει να οργανώνει όλους τους άλλους και να τους βοηθά, να τους διευκολύνει να συνεργαστούν και μεταξύ τους.
Η αγορά είναι τεράστια. Λέγεται χαριτολογώντας ότι στην Ελλάδα μόνο το 30% διαβάζει ενώ το 70% γράφει. Πρόσφατα στην έκθεση Θεσσαλονίκης εμφανίστηκαν πάνω από 40.000 νέοι τίτλοι και πολλοί πρωτοεμφανιζόμενοι εκδοτικοί. Υπάρχει ανταγωνισμός; Με ποιο τρόπο επιλέγετε την προώθηση των εκδόσεων σας και πώς διαφημίζετε τα έργα σας;
Φυσικά και υπάρχει ανταγωνισμός και μάλιστα πολύ μεγάλος. Για μας που ξεκινήσαμε και μέσα στο 2020, μια χρονιά με πολλές ιδιαιτερότητες και δυσκολίες, τα πράγματα ήταν ακόμη πιο απαιτητικά. Προσπαθούμε να προωθούμε τα βιβλία μας με συνεργασίες σε ΜΜΕ και σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με παρουσιάσεις και με προσωπική επικοινωνία με βιβλιοπωλεία. Ωστόσο από τη στιγμή που οι συγγραφείς μας είναι πρωτοεμφανιζόμενοι και ο εκδοτικός μας είναι πολύ μικρός και νέος, μεγάλο μέρος της προώθησης αναγκαστικά αφορά και τον φιλικό και κοινωνικό κύκλο των συγγραφέων.
Ακούω απόψεις ότι το καλό βιβλίο πρέπει να είναι με χοντρό εξώφυλλο για να είναι και ποιοτικό. Προσωπικά διαφωνώ με όλους τους τρόπους. Για εμένα μετράει το περιεχόμενο. Τώρα μιλάμε για εσάς όμως. Πιστεύετε στο πιο οικονομικό βιβλίο για να φτάσει σε περισσότερα παιδικά χεράκια; Ποια είναι η πολιτική σας για την τιμολόγηση των βιβλίων;
Εμείς από την αρχή ταχθήκαμε υπέρ του μαλακού εξωφύλλου. Το χοντρό εξώφυλλο ανεβάζει το κόστος για τον αναγνώστη, χωρίς να ανεβάζει και την ποιότητα του βιβλίου. Αυτή είναι η ταπεινή μου γνώμη. Δεν είναι πιο ανθεκτικά τα βιβλία με χοντρό εξώφυλλο ούτε πιο ποιοτικά. Επίσης έχω παρατηρήσει ότι τα παιδιά κρατούν στα χεράκια τους πιο εύκολα ένα βιβλίο με μαλακό εξώφυλλο. Δεν αποκλείεται στο μέλλον να τυπώσουμε και βιβλία με χοντρό εξώφυλλο. Αλλά προς το παρόν είμαστε πολύ χαρούμενοι όλοι εδώ στο book project με την ποιότητα των βιβλίων μας και με το γεγονός ότι έχουμε καταφέρει να διατηρήσουμε όλα μας τα βιβλία σε τιμή λιανικής κάτω από 10 ευρώ.
Υπάρχει κάποιος τίτλος που έχετε εκδώσει μέχρι σήμερα και ήταν πετυχημένος και ποια ήταν τα χαρακτηριστικά για την επιτυχία του;
Το ποιος τίτλος θεωρείται πετυχημένος είναι κάτι σχετικό. Από άποψη συνολικής πώλησης αντιτύπων πρώτο αριθμητικά έρχεται το πρωτότυπο εικονογραφημένο παραμύθι μας «Λούλα, η ανεξάρτητη τρίχα» της Κατερίνας Δίελα σε εικονογράφηση Μιμίκας Καπούλα. Αγγίζει πολύ σημαντικά θέματα ζωής και μεταφέρει τα μηνύματα στα παιδιά μέσα από τη διασκεδαστική περιπέτεια μιας τρίχας. Το αγκάλιασαν γονείς και εκπαιδευτικοί. Είναι όμως μόνο αυτό το κριτήριο; Ο αριθμός των πωληθέντων αντιτύπων; Δεν συμφωνώ με μια τέτοια προσέγγιση. Συμπερασματικά νιώθω όλα μας τα βιβλία πετυχημένα, γιατί για όλα έχουμε εισπράξει από διάφορες πηγές και διάφορους φορείς πολύ θετικά σχόλια και κριτική.
Δεν είναι εύκολο να είσαι εκδότης. Υποθέτω ότι τα ΟΧΙ στην έκδοση είναι περισσότερα από τα ΝΑΙ. Τι πρέπει να έχει ένα κείμενο για να φτάσει στην έκδοση;
Σαφέστατα έχω αναγκαστεί να πω πολλά περισσότερα «όχι» από «ναι». Δεν φταίει πάντα το κείμενο. Έχω διαβάσει και πολύ ωραία κείμενα που δεν μπορούσα τη δεδομένη στιγμή να τα εντάξω σε εκδοτικό πλάνο και δεν ήθελα να δεσμεύσω τους δημιουργούς με το να τους αναγκάσω να περιμένουν. Κατά τη γνώμη μου γενικότερα ένα κείμενο για να φτάσει στην έκδοση πρέπει να καλύπτει κάποιες βασικές προϋποθέσεις-όπως πλοκή, δράση, πρωτοτυπία, όμορφη γλώσσα και ταιριαστό ύφος, αν μιλάμε για λογοτεχνία φυσικά- καθώς και τα κριτήρια που θέτει κάθε εκδοτικός οίκος, όπως να εντάσσεται στη θεματολογία που θέλει να προβάλει ο εκδότης ή να καλύπτει κάποιο κενό που υπάρχει στη θεματολογία του εκδοτικού κ.ά.
Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που έχετε αντιμετωπίσει ως εκδότης και πώς την ξεπεράσατε;
Νομίζω ότι η μεγαλύτερη πρόκληση μέχρι στιγμής ήταν να πείσω το κοινό ότι είμαστε εδώ με σοβαρές προθέσεις, με ποιοτικές εκδόσεις και ότι θα παραμείνουμε. Μεγάλη πρόκληση είναι να σε γνωρίσει το κοινό. Δεν ξέρω αν ακόμη το έχουμε καταφέρει αυτό. Το προσπαθούμε ωστόσο κάθε μέρα, κυρίως μέσα από την εκδοτική μας παραγωγή και τα ίδια μας τα βιβλία, χωρίς πολλά πυροτεχνήματα. Είμαι σίγουρη ότι θα συναντήσω και πολλές ακόμη προκλήσεις. Δεν σταματούν ποτέ οι προκλήσεις και τα εμπόδια αν θες να εξελιχθείς. Είναι απαραίτητο στάδιο για όσους θέλουν να κάνουν συνεχώς ένα βήμα μπροστά.
Ποια είναι η προσωπική σας ικανοποίηση ως εκδότη και ποιο είναι το όραμά σας για το μέλλον της εκδοτικής σας εταιρίας;
Κάθε βιβλίο που δημιουργούμε είναι ένα κατόρθωμα που με γεμίζει ικανοποίηση. Για να εκδώσω ένα βιβλίο δίνω μεγάλο αγώνα σε πολλούς τομείς. Επομένως όταν πια το πιάνω στα χέρια μου νιώθω μεγάλη χαρά και ικανοποίηση που το κείμενο και οι εικόνες των δημιουργών έφτασαν να γίνουν ένα απτό βιβλίο. Δεν περιγράφεται αυτό το συναίσθημα. Το έχω ζήσει και ως συγγραφέας φυσικά αρκετές φορές, αλλά τελικά η ικανοποίηση ως εκδότρια είναι μεγαλύτερη. Αν μου το έλεγε κανείς αυτό πριν φτάσω να εκδώσω βιβλία, θα έλεγα ότι υπερβάλλει ή ψεύδεται. Τελικά όμως και από τη μεριά του εκδότη η χαρά της δημιουργίας είναι τεράστια.
Το όραμά μου για το μέλλον είναι μάλλον τετριμμένο: ευελπιστώ να συνεχίσω αυτήν την πορεία για όσα περισσότερα χρόνια μπορώ και να συνεχίσω να δίνω χαρά σε δημιουργούς και αναγνωστικό κοινό για όσο περισσότερα χρόνια μπορώ.
Κα Αθανασιάδου ποιος είναι ο αγαπημένος σας τύπος τέχνης και γιατί; Πως χαλαρώνει η Άννα;
Αγαπώ το θέατρο και τον κινηματογράφο. Κυρίως όμως χαλαρώνω διαβάζοντας αστυνομικά βιβλία και βιβλία μυστηρίου ή παρακολουθώντας αντίστοιχες τηλεοπτικές σειρές. Γενικότερα όμως ζω μέσα στην τέχνη. Δεν νομίζω ότι θα μπορούσα να ζήσω χωρίς αυτήν.
Θα ήθελα να σας ρωτήσω για την αγάπη σας για το βιβλίο και τον τρόπο που το χρησιμοποιείτε στη διδασκαλία σας.
Το βιβλίο το αγαπούσα πάντα. Ξεκίνησα να διαβάζω λογοτεχνία από μικρή ηλικία. Και συνέχισα διαβάζοντας και πολλά άλλα είδη βιβλίων. Το έχω υπηρετήσει το βιβλίο από κάθε πόστο-τώρα πλέον μπορώ να το πω κι αυτό. Στη διδασκαλία χρησιμοποιώ το βιβλίο ως «όχημα» για να μεταφέρω γνώσεις και εμπειρίες στα παιδιά. Υπάρχει βέβαια μια τεράστια πρόκληση ως προς τη θέση του βιβλίου στον χώρο της διδασκαλίας: πώς θα πείσεις τα παιδιά, που στην πλειοψηφία τους σχεδόν μισούν τα σχολικά τους βιβλία, να αγαπήσουν τελικά το βιβλίο; Αγωνιζόμαστε κάθε μέρα.
Ως εμψυχωτής σε σεμινάρια δημιουργικής γραφής ποια συμβουλή θα δίνατε σε κάποιον που θέλει να γίνει συγγραφέας παιδικού βιβλίου;
Οι συμβουλές είναι πολλές. Και μετά από κάθε κύκλο σεμιναρίων προκύπτουν και νέες! Θα προσπαθήσω να συνοψίσω κάποιες σκέψεις: Να γράφουν όσο πιο φυσικά μπορούν, να γράφουν για να διασκεδάσουν τον αναγνώστη τους και όχι για να δείξουν πόσα πολλά μηνύματα έχουν να μεταδώσουν, να δίνουν τα γραπτά τους σε άλλους για να παίρνουν ανατροφοδότηση, να στέλνουν τα γραπτά τους σε εκδοτικούς χωρίς να πτοούνται από τις αρνητικές απαντήσεις, να μην φοβούνται να διορθώσουν ή να ξαναγράψουν το κείμενό τους, να γράφουν για όσα τους ενδιαφέρουν και τους αγγίζουν πραγματικά και όχι για όσα νομίζουν ότι ενδιαφέρουν τα παιδιά. Σταματώ εδώ, γιατί έχω ήδη καταχραστεί τον χώρο σας… Κι αν με αφήσετε ελεύθερη θα γράψω δοκίμιο για αυτό το θέμα! Χαχαχα!
Τι θα θέλατε να σας ευχηθούμε για το μέλλον;
Να συνεχίσω να κουβαλώ την ίδια τρέλα!
Σας ευχαριστώ θερμά για το χρόνο σας και της προθυμία σας να κάνουμε αυτή την κουβέντα.
