ΔΙΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ@VIA ART / Της Μαρίας Α. Δρακάκη
Στο Αμάρι Ρεθύμνου, στην καρδιά της Κρήτης διοργανώθηκε και φέτος το 8ο Amari Green Festival, ένας θεσμός πολιτισμού, που τιμά την ύπαιθρο χώρα και διεξάγεται στα χωριά του Δήμου Αμαρίου. Το φεστιβάλ πραγματοποιήθηκε από 20 έως 24 Ιουλίου, με τη συμμετοχή των κατοίκων, επιστημόνων, καλλιτεχνών και εθελοντών!
Διοργανωτές του φεστιβάλ είναι ο Δήμος Αμαρίου, η Κοινωφελής Εταιρεία του Δήμου Αμαρίου και η Πολιτιστική Εταιρεία Είδομεν. Συνδιοργανωτές του Amari Green Festival είναι η Περιφέρεια Κρήτης, η Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνου και το Επιμελητήριο Ρεθύμνης. Συναυλίες, θέατρα, χορός, εκθέσεις, τοπική γαστρονομία, έθιμα, εκδρομές, ημερίδες, εκπαίδευση, τέχνη, πολιτισμός και πολλά άλλα καθιστούν το Amari Green Festival μια μοναδική ευκαιρία γνωριμίας με την αυθεντική Κρήτη. Μεγάλο μέρος των εκδηλώσεων του Amari Green Festival 2019 πραγματοποιήθηκε στην Σχολή Ασωμάτων – στο Κτήμα Πάνακρον – στο κέντρο του Δήμου Αμαρίου, ενώ πολλές παράλληλες δράσεις και δρώμενα πραγματοποιήθηκαν στα χωριά του Δήμου.
Ο Πολιτιστικός Σύλλογος του Άι Γιάννη «Ο ΚΥΜΙΝΑΡΗΣ» συμμετείχε στο 8o ΑMARI GREEN FESTIVAL του Δήμου Αμαρίου με τη δράση «Οι Αμαριώτισσες ανοίγουν τις κασέλες τους» στον Αϊ-Γιάννη με μια πρωτότυπη για το κοινό σε θέαση και συμμετοχή έκθεση υφαντικής τέχνης. Η έκθεση πραγματοποιήθηκε στο Πνευματικό Κέντρο και περιλάμβανε επιπλέον τη δράση, «Στολίδια στα μπαλκόνια του Αϊ-Γιάννη». Ο Πρόεδρος του Συλλόγου Κωστής Παραδεισανός, ο ίδιος γιος επιδέξιας υφάντρας, με το βίωμα του αργαλειού να ενεργοποιεί την σωματοποιημένη μνήμη, αλλά και πλήθος ενθυμήσεων από την παιδική του ηλικία, όπου το σμίξιμο του νήματος ήταν παιχνίδι για εκείνον και ευκαιρία για σκανδαλιά, ύφανε ξομπλιαστές μαντινάδες προκειμένου να καλωσορίσει τους επισκέπτες του Φεστιβάλ:
«Ανοίξτε τις κασέλες σας με σέβας και καμάρι
με τα προγονικά υφαντά να στολιστεί τ’ Αμάρι.
Η τέχνη της υφαντικής απ’ το Μίνωα ‘ποσέρνει
υφάντρα η Αμαριώτισσα μ’ ευλάβια την παίρνει
Τα χρώματα τα λαμπερά τ’ Αμάρι ομορφίζουν
με δέος και ιερότητα ψυχές κι αυλές πλουμίζουν.
Τριοπατήτηρες, φαντά, σκουλάτες, δεξιμάτες
ξόμπλια, περίτεχνες δεσές στολίζουν σπίθια, στράτες.
Ο Άι Γιάννης στο χορό και με τον “Κυμινάρη”
τ’ αϊγιαννιώτικα υφαντά πρεπίζουνε τ’ Αμάρι.
Με ξόμπλια τ’ ανυφαντικού ξυφαίνω μαντινάδες
ευχαριστήρια καρδιάς σε κόρες και μανάδες»
Ολόκληρο το χωριό έτσι με την δραστήρια ομάδα του Πολιτιστικού Συλλόγου Άι Γιάννη «Ο ΚΥΜΙΝΑΡΗΣ» μετατράπηκε σε ένα παραμυθένιο σκηνικό με το φυσικό μοναδικό τοπίο να εντείνει τη απτική μορφολογική και συμβολική ώσμωση των νημάτων, των μοτίβων και των φωτεινών χρωμάτων των υφαντών έργων τέχνης που στόλισαν τα μπαλκόνια με μια πρωτότυπη εκθεσιακή αφήγηση …
Το έθιμο τα τελευταία χρόνια το έχουμε θαυμάσει και σε άλλα χωριά του νησιού, αλλά αυτό που συγκινεί ξεχωριστά σε κάθε χωριό, είναι το γεγονός ότι η διαδικασία ανοίγματος της κασέλας και το άπλωμα των υφαντών σε θέαση, πάντα ταυτόχρονα ενεργοποιεί πλούτο ενθυμήσεων , αφηγήσεων, προφορικών μαρτυριών από τις επόμενες γενιές, «υφαίνοντας» μια ενδιαφέρουσα, ανεκτίμητη διαγενεακή επικοινωνία!!!
Γλαφυρές εξιστορήσεις με χιούμορ, με συγκίνηση, με νοσταλγία, αναδεικνύουν το νήμα της παράδοσης που ενώνει γενιές, τόπους, λαούς και αναδημιουργούν το υφαντό της άυλης παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς με θρύλους, παραδόσεις, ήθη, έθιμα που η υφαντική τέχνη αποτυπώνει στον χώρο και τον χρόνο.
Το νήμα, το αριστοτεχνικά υφασμένο και η τέχνη του αργαλειού, η ίδια υψηλή και ταυτόχρονα ταπεινή… Σημαίνον και σημαινόμενο, πολύτιμο και αξιοζήλευτο αγαθό του πολιτισμού που αναδεικνύει ανέκαθεν τη δυναμική της δημιουργικής διαδικασίας !Η ύφανση είναι μια σεμνή και ταυτόχρονα εσωτερική διαδικασία με δύναμη πνευματική και μνημονική, πολύτιμη για κάθε εποχή, για κάθε τόπο… Δύναμη πολλαπλών νοημάτων σε συμβάντα κάθε λογής, νήματος και πανιού, με ιστορήσεις για θέματα που αφορούν τη ζωή , τους κοινωνικούς ρόλους, το φύλο , τις εμπειρίες του κόσμου, τις σχέσεις των ανθρώπων, τον άνθρωπο που εξελίσσεται δημιουργώντας καθώς ιχνηλατεί τη σχέση του με το περιβάλλον του…
Γιατί ΔΙΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ δημιουργείται ο πολιτισμός και ΔΙΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ συνδεόμαστε επικοινωνούμε, εκφραζόμαστε με συναίσθημα και μαζί ανακαλύπτουμε σε ένα άλλο χωροχρόνο, το νήμα που μας ενώνει στην πράξη, στην πρακτική, στην τεχνική, στην δράση ανεξάρτητα από φύλο, τόπο, ηλικία, γνώση…. Η παράδοση δεν είναι στατική, είναι το «πλουμιστό ιστόρημα» που ακτινοβολεί μαζί με την «απλή ιδέα», τις αντιλήψεις, τις στάσεις, τις συμπεριφορές των προσώπων που δημιούργησαν το «ανεπανάληπτο τέχνημα» και το «υφαίνουν» συμμετοχικά στο πέρασμα του χρόνου … Το ιστόρημα, το τέχνημα, ο άνθρωπος, ο πολιτισμός, ως πλούσιο «υφαντό έκφρασης και επικοινωνίας» στη διαχρονία με το νήμα να τυλίγεται και να ξετυλίγεται διαγράφοντας δυναμικές στράτες….ζωής …Ακόμη και σε μια εποχή, τη σημερινή, που νιώθουμε ενίοτε ότι η καθημερινότητα εκπίπτει αισθητικά, λόγω τυποποίησης και μαζικότητας , ΔΙΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ αντιστεκόμαστε με δημιουργικές επιλογές δράσης και ανάδρασης από την ανεξάντλητη παρακαταθήκη της πολιτισμικήςς κληρονομιά!! Συγχαρητήρια πολλά στον Πολιτιστικό Σύλλογο του Άι Γιάννη «Ο ΚΥΜΙΝΑΡΗΣ» για τα νέα νήματα με τα οποία διαπέρασαν με φαντασία, μεράκι και σεβασμό το στημόνι του πολιτισμού της Κρήτης !!!
VIA ART…. all the BEST!!
Οι φωτογραφίες που πλαισιώνουν το άρθρο είναι του Κωστή Παραδεισανού, Προέδρου του δραστήριου Πολιτιστικού Συλλόγου Άι Γιάννη «Ο ΚΥΜΙΝΑΡΗΣ»
Αναλυτικότερα στις διευθύνσεις:
