Αυτοπεποίθηση… Μια λέξη που τα τελευταία χρόνια φιγουράρει, καθόλου τυχαία βέβαια, σχεδόν παντού. Άν είναι υπερεκτιμημένη η αξία που της έδωσαν; Καθόλου!
Η αυτοπεποίθηση παίζει ουσιαστικό ρόλο σε όλους τους τομείς της ζωής μας. Η έλλειψη της είναι ικανή, κυριολεκτικά, να προκαλέσει κατασταλτικό παράγοντα για την προσωπική μας εξέλιξη, την πρόοδο μας καθώς επίσης δύναται και να επηρεάσει αρνητικά τις σχέσεις μας με τους άλλους ανθρώπους.
Με πολύ απλά λόγια αυτοπεποίθηση είναι η εμπιστοσύνη που έχει κάποιο άτομο στη δική του κρίση, στις ικανότητες του, καθώς και η σιγουριά που έχει στον εαυτό του, πως ότι και να του συμβεί θα μπορέσει να βρεί τον τρόπο να ανταπεξέλθει της οποιασδήποτε κατάστασης. Αυτός που πιστεύει στον εαυτό του δεν εξαρτάται απόλυτα, από την αποδοχή των άλλων για να είναι καλά. Αναγνωρίζει την αξία του, το τί μπορεί να καταφέρει στη ζωή του και επειδή ξέρει πολύ καλά ποιος είναι, δεν έχει ιδιαίτερη ανάγκη από την σύμφωνη γνώμη των ετέρων, πράγμα που το εξωτερικεύει και αβίαστα το επιδεικνύει. Για αυτόν είναι στάση ζωής.Δεν συγκρίνει τον εαυτό του με τους άλλους μιας και γνωρίζει πως «η σύγκριση είναι ο κλέφτης της χαράς».
Σημαντικός ο ρόλος της Αυτοπεποίθησης όσων αφορά τις Διαπροσωπικές, τις Προσωπικές και τις Επαγγελματικές μας σχέσεις.
Διαπροσωπικές σχέσεις :
- Είναι πιό εξωστρεφής, επικοινωνιακός και έτσι έχει περισσότερες ευκαιρίες να έρθει σε επαφή με κόσμο. Εντάσσει στην καθημερινότητα του περισσότερες δραστηριότητες και ενασχολήσεις, που τον κάνουν να νιώθει περισσότερη ευεξία και δημιουργικότητα
- Έχει την ικανότητα να δημιουργεί και να βιώνει την ευτυχία
- Δημιουργεί αίσθημα εμπιστοσύνης και ασφάλειας στους γύρω του
- Κάνει ποιοτικές σχέσεις
- Βάζει όρια στις σχέσεις του
- Δείχνει τις αδυναμίες του
- Αντιλαμβάνεται πως ο κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός και δεν περιμένει να σκέφτονται και να λειτουργούν όλοι σαν αυτόν
Προσωπικές Σχέσεις :
- Αναγνωρίζει την προσωπική του αξία
- Πιστεύει στον εαυτό του
- Βάζει ξεκάθαρα όρια
- Επικοινωνεί τις ανάγκες του και μόνο αν γίνουν κατανοητές και αποδεχτές προχωράει σε σχέση
- Αποφεύγει να κάνει ζηλοτυπίες οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα, γκρίνια και φθορά στη σχέση
- Αποτελεί έμπνευση για τον σύντροφο, τον άνθρωπο του
- Φροντίζει τον εαυτό του
- Εμπνέει ερωτισμό με αποτέλεσμα να κρατάει τη σχέση αναζωπυρωμένη
- Σέβεται τα προσωπικά όρια του άλλου
- Εκφράζει τα συναισθήματα του
Επαγγελματικά :
- Το άτομο που έχει αυτοπεποίθηση έχει εμπιστοσύνη στον εαυτό του και ώς φυσικό επακόλουθο εμπιστεύεται τις δυνάμεις και τις ικανότητες του.Δέν τα παρατάει,ακόμα και όταν βρίσκεται μέσα σε δυσκολίες. Άν πχ. απορριφθεί απο μια συνέντευξη για δουλειά, δεν θα διστάσει να ζητήσει ανατροφοδότηση (feedback),ούτως ώστε να ξέρει τους λόγους που απορρίφθηκε για να μπορεί να προετοιμαστεί καλύτερα στην επόμενη συνέντευξη.
- Δημιουργεί ρεαλιστικό πλάνο επίτευξης στόχων, ‘’σπάζοντας’’ τους σε μικρά κομμάτια, ούτως ώστε να μπορέσει πιο εύκολα να τους πετύχει.
- Προετοιμάζεται πολύ καλά πριν από οποιαδήποτε συνάντηση ή παρουσίαση, κάνοντας τον να νιώθει πιο σίγουρος και με λιγότερο στρες
- Όταν έχει πρωτοποριακές και καινοτόμες ιδεές τις επικοινωνεί με τους ανωτέρους του χωρίς να φοβάται ότι ίσως απορριφθούν.Αυτό τον βοηθάει να είναι λιγότερο διστακτικός στο να επιδιώκει να λαμβάνει προτωβουλίες
- Μεταδίδει τον ενθουσιασμό και το πάθος του για τη δουλειά με αποτέλεσμα να έχει θετική έκβαση στην επαγγελματική του ανέλιξη
- Αναλαμβάνει τις ευθύνες που του αναλογούν
- Είναι περισσότερο εξωστρεφής άρα και πιο προσεγγίσιμος για τους συναδέλφους του
- Δουλεύει ομαδικά
- Δεν κουτσομπολεύει
- Έχει αίσθημα του χιούμορ και αυτό τον κάνει ιδιαίτερα αγαπητό στους γύρω του
Αυτοπεποίθηση και θέση ηγεσίας στην πολιτική :
Ο κόσμος θέλει έναν ηγέτη που να έχει αυτοπεποίθηση. Έναν ηγέτη που να εμπνέει το κοινό του.Εκείνον, o οποίος είναι σίγουρος πως θα φέρει εις πέρας όλα όσα δεσμεύεται να κάνει, όλα όσα υπόσχεται, αλλιώς είναι αδύνατον να μπορέσουν να τον εμπιστευτούν ως εκπρόσωπο τους, για να τους εκφράζει προς στα έξω στα θέματα πολιτικής.
Έτσι μπορεί πιο εύκολα να κατανοεί αυτούς που αντιπροσωπεύει, να είναι πιο κοντά τους και για να το πετύχει αυτό χρειάζεται να έχει καλλιεργημένη συναισθηματική νοημοσύνη μια άλλη έννοια που είναι επίσης πολύ σημαντική για τη ζωή μας, μέρος της οποίας είναι και η υψίστης σημασίας ενσυναίσθηση.
Ενσυναίσθηση :
Το να μπορείς να μπαίνεις στη θέση του άλλου (στα παπούτσια του, σύμφωνα με την λαϊκή μεταφορά) και να καταλαβαίνεις το πως αισθάνεται, το τί νιώθει, να τον συμπονείς. Στην ουσία να είναι σαν να το ζείς και εσύ εκείνη την ώρα, να ξέρεις τι να κάνεις για να νιώσει καλύτερα, να διαισθάνεσαι το τι περιμένει αυτός να ακούσει απο σένα, και να γνωρίζεις το τι να του πείς χωρίς να παρεξηγηθείς, ούτως ώστε να φέρεις το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Ιδιαίτερα χρήσιμο είναι αν κάποιος αρχίσει να επενδύει στην ψυχοεκπαίδευση,δηλαδή να ασχοληθεί με την καλλιέργεια της ενσυναίσθησης,της ενεργητικής ακρόασης, της συναισθηματικής νοημοσύνης.Έχει βρεθεί πως η συναισθηματική νοημοσύνη (EI) εφόσον υπάρχει σε ένα άτομο μπορεί να το πάει ακόμα πιο μπροστά και από άτομα τα οποία έχουν βρεθεί με πολύ πιο αυξημένο δείκτη εξυπνάδας (IQ) από τους υπόλοιπους .Όταν έχουμε δηλαδή, αυξημένη συναισθηματική νοημοσύνη (EI) τα καταφέρνουμε πολύ καλύτερα στους τομείς της ζωής μας που θέλουμε να πετύχουμε, απ’ότι αν είχαμε ψηλό δείκτη εξυπνάδας (I.Q).Και αυτό έχει να κάνει με την προνοητική, πολυμήχανη και σοφή διαχείριση των καταστάσεων, με τρόπο που να μην επιφέρει παρεξηγήσεις ή διχόνοια, αλλά στον αντίποδα καρπούς επιτυχίας του στόχου μας.Η δε επίτευξη στόχων, για άτομα με υψηλό δείκτη εφυϊας αλλά όχι το ίδιο καλλιεργημένη συναισθηματική νοημοσύνη, είναι μεν εφικτή λόγω γνωστικών ικανοτήτων, αλλά λιγότερο εύκολα προσβάσιμη, υπό το πρίσμα των δοθέντων περιβαλλοντολογικών ευκαιριών.
Σε αυτό το σημείο, να σημειώσουμε πως η ενσυναίσθηση είναι μια ικανότητα που καλλιεργείται πέρα από την διαδικασία της ψυχοθεραπείας ή της συναναστροφής με ειδικό ψυχικής υγείας και με άλλους τρόπους.Για παράδειγμα, με την αυξημένη κοινωνική συναναστροφή, αλλά και την έκθεση του ατόμου στις επιβραβεύσεις ή αποδοκιμασίες του περιβάλλοντος, εισάγεται σε μια διαδικασία αναγνώρισης των θεμιτών ή μη συμπεριφορών και με την βιωματική επανάληψη, ξέρει πια, ποιά απάντηση να αποδίδει στην εκάστοτε κατάσταση και να προοικονομεί νοερά την εκτύλιξη της.Επίσης, θα μπορούσε, διαμέσω των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων, δημιουργικά συνυφασμένων με την ροή της διδαχής της σχολικής ύλης, να αποσκοπεί το διδακτικό προσωπικό, να εμπλουτίσει την φαρέτρα της συναισθηματικής νοημοσύνης των νέων.
Το κομμάτι της προσωπικής ανάπτυξης, το οποίο εμπεριέχει μέσα την αυτοβελτίωση, την αυτοεκτίμηση, την αυτοπεποίθηση και την αυτοαγάπη, μόνο καλό θα κάνει στα παιδιά αν ενταχθεί ως ξεχωριστό μάθημα στα σχολεία και μάλιστα απο μικρές ηλικίες.
Όπως απορρέει απο τα προαναφερθέντα, η κατοχή από το άτομο της αίσθησης της αυτοπεποίθησης, αλλά και της ικανότητας της συναισθηματικής νοημοσύνης, είναι αναμφισβήτητα μεγάλα προσόντα και εφόσον καλλιεργούνται θα ήτανε προσοδοφόρο για τη νέα γενιά, να φροντίσουμε να της τα μεταλαμπαδεύσουμε σαν ικανότητες.
Φυσικά, αξίζει να σημειωθεί, πως η ενδυνάμωση αυτών των ικανοτήτων του ατόμου, θα δράσει αναμφίβολα, ως αρωγός στην καταπολέμηση του φαινομένου του σχολικού εκφοβισμού, τόσο από την πλευρά του θύματος, όσο και από την πλευρά του δράστη.Τα θύματα, που συνήθως τείνουν να είναι οι πιο ευάλωτοι, ήσυχοι και μη αντιδραστικοί μαθητές, θα είναι πλέον σε θέση να θέτουν τα όρια τους, να αντιληφθούν την αξία τους και να απαιτούν τον σεβασμό τους, αντιδρώντας σε τυχόν εναντιωματικά σε αυτόν δρώμενα.Οι δε δράστες, θα δύνανται να αντιληφθούν εις βάθος την συναισθηματική κατάσταση του ατόμου υπό χλευασμό και εφόσον το συμπονέσουν, θα εξαλείψουν σταδιακά, αυτή την προκλητική για αρνητικά συναισθήματα συμπεριφορά.Ωσαύτως, το σχολικό περιβάλλον, αλλά και η μελλοντική συναναστροφή των πολιτών του μέλλοντος αναμεταξύ τους, θα είναι πιο ειρηνική, πιο αποτελεσματική, ουσιώδης και πολιτισμένη.
Αυτό με την σειρά του, θα μπορούσε να μειώσει τις κρατικές εμπλοκές σε εμπόλεμες καταστάσεις, να αυξήσει το κύμα της ανιδιοτελούς προσφοράς στον συνάνθρωπο, λόγου χάριν διαμέσω του εθελοντισμού, να μειώσει το αίσθημα της μοναξιάς και να αυξήσει αυτό της υποστήριξης.Στοιχεία, που ίσως αποτελούν κλειδιά για ένα πιο ουτοπικό αύριο.Σημασία έχει, πως ξέρουμε και αναγνωρίζουμε τα σημεία στα οποία θα μπορούσε να υπάρξει εστίαση και ουσιώδης, πολύπλευρη και συλλογική προσπάθεια.Και εφόσον καταφέρουμε να σπείρουμε τόσο εμείς οι μεγαλύτεροι, στο εγώ μας, τέτοιες προοδευτικές δυναμικές, αλλά και να προνοήσουμε για την σχετική εφόπλιση των νεότερων, τότε πράγματι, η ανθρωπότητα ίσως φτάσει ένα βήμα παραπέρα!
